Wist je dat we jaarlijks zo’n 40 kilo vlees per persoon eten? En dat we 50 jaar geleden slechts de helft daarvan aten? 40 kilo vlees per jaar komt neer op zo’n 110 gram vlees per dag en ik denk dat ik hier zelf ruim boven zat. Zat, want de afgelopen tijd ben ik mijn vleesconsumptie enorm gaan verlagen. Waarom? Dat ga ik je in dit artikel uitleggen! In ieder geval voel ik mezelf een stuk beter nu ik veel minder vlees eet. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal! Want als je al één dag per week geen vlees eet, maak je al een verschil voor de wereld.
Minder vlees is minder dierenleed
Dit is natuurlijk vanzelfsprekend en weten we allemaal. Er zijn genoeg filmpjes en documentaires gemaakt over de verschrikkelijke levens en de slacht van veedieren. Ik moet je eerlijk zeggen dat ik deze filmpjes heel moeilijk vind om te bekijken, daarom doe ik dat ook niet. Wil je wel gewoon vlees blijven eten, kan je kiezen voor diervriendelijker vlees. Dit vlees herken je aan een aantal keurmerken: EKO, Label Rouge, het Beter Leven keurmerk en het Europees biologisch keurmerk. De beste keuze is biologisch of vlees met het Beter Leven keurmerk met 3 sterren.
Minder vlees is goed voor het milieu
Waarom is vlees eigenlijk zo slecht voor het milieu? De veehouderij stoot broeikasgassen uit, verbruikt veel water, kan een mestprobleem veroorzaken en heeft veel ruimte nodig. Die ruimte is niet alleen nodig om het vee er op te laten leven, maar de ruimte is ook nodig voor het verbouwen van veevoer. Natuurlijk zorgt het transport van veevoer, vee en dierlijke producten ook voor uitstoot.
De mestproblemen treden op doordat er een overschot is aan mest. In mest zitten een hoop stoffen, waaronder fosfaat, nitraat en ammoniak die de natuur verzuren. Dit heeft invloed op het drinkwater, op planten en heeft als gevolg overbegroeiing van algen en waterplanten. Dit heeft weer invloed op de hoeveelheid zuurstof in het water, wat schadelijk kan zijn voor vissen.
Wist je dat er voor het veevoer enorme stukken tropisch bos en savannes vernietigd worden in Zuid-Amerika, om plek te maken voor de teelt van soja? Vlees draagt dus indirect bij aan ontbossing en het uitsterven van dieren en planten. De bodem raakt uitgeput en het water raakt vervuilt door bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Daarnaast worden mensen gedwongen hun stuk land (hun huis) te verlaten voor de sojateelt en verliezen daarbij ook hun werk. De meeste soja wordt gebruikt als eiwitrijk diervoer. Doordat we zoveel meer vlees zijn gaan eten, is de sojateelt de afgelopen 50 jaar ook vertienvoudigd. Een klein deel van alle sojabonen wordt verwerkt tot vleesvervangers, ketjap, wasmiddelen, make-up, etc. En om even een duidelijk beeld te schetsen: voor een hamburger van 100 gram is er zo’n 46 gram soja nodig.
Minder vlees eten
Om al deze problemen tegen te gaan, zou het al erg helpen als we allemaal minder vlees, zuivel en eieren zouden gaan eten. Al is het maar één dag per week dat je vegetarisch eet. Dat scheelt toch al bijna 6 kg vlees per persoon per jaar!
Voordat je denkt “Maar als ik minder vlees ga eten, moet ik dan geen soja eten en is dat dan niet net zo slecht?”. Nee dat is niet zo. Ten eerste: je hoeft niet per se soja te eten als vleesvervanger. Er zijn ook andere alternatieven, zoals lupine en peulvruchten. En ten tweede: voor het maken van vleesvervangers is er vijf keer minder soja nodig dan voor het maken van vlees. En als laatste punt: vleesvervangers met soja worden gemaakt van soja die duurzamer is dan de soja veevoer. Kies voor soja met het logo voor biologische landbouw. Biologische soja is niet genetisch gemodificeerd en er wordt ook geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt voor de teelt. Vaak komt het soja in vleesvervangers uit gebieden waar geen bos voor gekapt is en is het vaak duurzaam geteelde soja.
Biologisch vlees
Biologisch vlees is de beste optie als je toch vlees wilt eten. Ja, voor biologisch vlees is er ook soja nodig, maar deze soja is biologisch geteeld en dus zonder genetische modificatie en bestrijdingsmiddelen. In de biologische rundveeteelt moet 60% van het veevoer van het eigen bedrijf of uit de regio komen en verbouwd zijn met de mest van de koeien. Dit zorgt voor minder ontbossing, een betere landschapskwaliteit en een betere bodemkwaliteit in andere delen van de wereld. Maar eigenlijk scoort biologisch vlees alleen beter doordat er geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruikt worden, de bodem wordt niet uitgeput en er is meer biodiversiteit. Wat betreft landgebruik scoort biologisch vlees slechter. Hoewel de bodem gezonder is, is er wel er meer land nodig voor biologisch vlees. Ook op energiegebruik scoort biologisch vlees niet per se beter, dit hangt af van de teler hoe energiezuinig die is.
Oke leuk, en wat nu?
Dit hele artikel is misschien een beetje verwarrend. Ik snap het. Waar komt het nou eigenlijk op neer? Laat ik het even op een rijtje zetten:
- We zijn de laatste jaren 2x zoveel meer vlees gaan eten
- Vleesteelt heeft een groot impact op het milieu; broeikasgassen, veel grond nodig, verzuring van grond, vervuiling van water, vissen sterven
- Hierdoor worden veel tropische bossen gekapt, om soja te kunnen telen voor al het veevoer wat nodig is
- Sojateelt voor veevoer is slecht voor het milieu; uitputting van de bodem, watervervuiling, uitsterving van dieren en planten
- Soja dat wij eten is vaak een stuk duurzamer; geen kunstmest, geen bestrijdingsmiddelen, geen bossen die gekapt worden
- Als je toch vlees eet, kies dan het liefst voor biologisch vlees. Dit is diervriendelijker dan het gangbare vlees en een beetje beter voor het milieu; vooral beter voor de bodem en er wordt minder soja gebruikt
Zelf eet ik nu 3 dagen van de week vegetarisch en 4 dagen vlees. Oke, dit staat natuurlijk niet zo vast. Soms eet ik vaker vegetarisch en soms ook vaker vlees. Het is in ieder geval een streven. Eindelijk heb ik Ronald ook zo ver dat hij het prima vindt om vegetarisch te eten, hij vindt het zelfs lekker! Hij was zelfs teleurgesteld toen we een keer kip gingen eten terwijl er een vega burger op het menu stond. Iets wat ik nooit van mijn leven verwacht had, aangezien Ronald echt een vleeseter is :p Het is een kwestie van gewenning denk ik. Wij proberen elke week weer een nieuwe vleesvervanger uit van Valess of Tivall. Ook eten we regelmatig tempeh, daar kan je echt heel veel kanten mee op!
En wij zijn gelukkig niet de enige die meer gaan nadenken over duurzaamheid en diervriendelijkheid, want de omzet van dier- en milieuvriendelijke voedingsmiddelen is ten opzichte van 2012 met 10,8% gestegen! Uit onderzoek blijkt dat er iets minder vlees gegeten wordt sinds 2012 en dat er vaker wordt gekozen voor duurzaam vlees.
Peulvruchten als vleesvervanger
Peulvruchten zijn misschien wel de beste keuze als vleesvervanger. Ze bevatten veel eiwitten en vezels en je kunt er veel kanten mee op. Wat vallen er onder peulvruchten? Bonen, erwten, linzen, kiemgroenten en pinda’s. Verwerk ze tot een burger, of tot falafel, of doe ze in een Indiase curry. Genoeg keuze :) Naast dat ze een goede voedingswaarde hebben, wordt voor het verbouwen van bonen tot 3 keer minder broeikasgas uitgestoten en tot 7 keer minder land gebruikt. 1 kilo vlees heeft ruim 15.000 liter water nodig, voor 1 kilo peulvruchten is maar 400 liter water nodig! Een enorm verschil. Alles bij elkaar maakt peulvruchten de meest duurzame eiwitbron.
Hopelijk heb ik jullie kunnen motiveren om dat stukje vlees toch wat vaker te laten staan. Minder vlees eten is misschien best lastig, omdat het zo’n gewoonte is. Toch kan je het zien als een leuke challenge! Om jullie nog meer te overtuigen, zal ik wat vaker vegetarische recepten delen op CozyMess en misschien wel wat reviews schrijven over vleesvervangers :) Je zult vanzelf merken dat je ook heel veel kanten op kunt met groenten en peulvruchten en dat vegetarische gerechten net zo smaakvol kunnen zijn!
No Comments